پیشینه پژوهش
موضوع “زار” در ادبیات انسانشناسی ایران، نخستین بار در اثر غلام حسین ساعدی مورد بحث قرار گرفت. اهل هوا نخستین کتابی بود که در قالب یک مونوگرافی به گزارش این موضوع در ایران پرداخت. کتاب زار و باد و بلوچ از علی ریاحی و گزارشی فشرده از نمونه‌های آیین زار در سیستان و بلوچستان به دست میدهد. محمدرضا درویشی به بررسی جنبه موسیقایی این آیین در آثار خود پرداخت. یکی از تحلیلی ترین مقالات در زمینه بررسی آیین زار به علی بلوکباشی در نامه انسانشناسی تعلق دارد که ساختار هویت را در آیین زار به بحث نهاده است. از نویسندگان غیرایرانی جانیس بادی کتاب زهدانها و ارواح بیگانه: زنان،
مردان و آیین زار در شمال سودان )1383( را نگاشته است. او در این کتاب به دیرینه شناسی و شرح این مراسم در کشور سودان می‌پردازد . منبعی دیگر در این رابطه مقاله زار در میان شایقیه شمال سودان از احمدالشاهی و با ترجمه مهرداد وحدتی است، با توجه به آنکه گروه زیادی ازمحققان وجود این آیین در ایران را ناشی از اشاعه آن از آفریقا میدانند این مقاله یافته‌های ارزشمندی را مطرح میکند. نویسندگان مقاله حاضر با بهره گیری از پژوهشهای میدانی و از طریق مشاهده مستقیم و مصاحبه با برگزارکنندگان این مراسم و همچنین با استفاده از منابع
یادشده به بررسی تطبیقی این آیین در ایران و سودان پرداختند که با عنوان مطالعه تطبیقی آیین زار در ایران و سودان به چاپ رسیده است.